Demo

Ocena użytkowników: 5 / 5

Gwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywnaGwiazdka aktywna
 

 

Wieś w gminie Słupsk, w powiecie słupskim, na południowy zachód od Ustki (1 - 1,5 godz. jazdy rowerem). Budynek mieszkalny z początku XX wieku  na skraju wsi od strony Bruskowa we wrześniu 2016

Nazwa: Kojarzy się z krzemieniami, z których ludzie perwotni wyrabiali narzędzia i przy pomocy których krzesali ogień. W Polsce, poza Krzemienicą słupską, znajdują się jeszcze trzy inne wsie o takiej nazwie – w Łódzkiem (powiat tomaszowski, gm. Czerniewice), i dwie w Podkarpackiem (powiat łańcucki, gmina Czarna i powiat mielecki, gmina Gawłuszowice). Niemiecka nazwa "Steinwald" – "Kamienny Las" - być może nawiązywała do urokliwego regionu górskiego w Górnym Palatynacie, niedaleko granicy bawarsko-czeskiej. Zapewne nawiązywała też do nazwy kolonii i leśniczówki "Scharfenstein" ("Ostry Kamień") – która znajdowała się w tym samym miejscu wczesniej i jako kolonia przynależna do Swołowa była najprawdopodobniej zalązkiem Krzemienicy. Możliwe, że nazwa "Scharfenstein" wzięła się od pobliskiego wzgórza o wysokości ponad 35 metrów. Może były na nim niegdyś jakieś pogańskie kamienne kręgi?

 

Historia:

Wieś leży na Równinie Sławieńskiej, nad potokiem zwanym Strugą Lędowską, na skraju dużego kompleksu lasów, ciągnącego się od Gałęzinowa na wschodzie po Krzemienicę na zachodzie. Informacje o jej początkach są dość pogmatwane. Jako odrębna miejscowość Krzemienica funkcjonuje bowiem dopiero od początku XX wieku. Wcześniej znajdowały się tu odrębne przysiółki, przynależne do sąsiednich miejscowości, zarządu dóbr królewskich (domeny) w Słupsku i zarządu lasów. Największym z nich była kolonia Scharfenstein, czyli "Ostry Kamień". Na pewno istniała ona już w 1780 roku, bo widnieje na mapie Stozmanna. Nieopodal znajdował się jeszcze przysiółek "Muekenkaten" – Komarowe Chaty, a za nim w stronę Możdżanowa zaznaczona jest kopalnia bursztynów. W połowie XIX wieku możliwe, że już wtedy funkcjonowała tu szkoła, bowiem w opublikowanym w 1873 roku rejestrze abiturientów w Koszalinie znajdujemy niejakiego Wilhelma Zaddacha. Podano o nim, że urodził się 18 stycznia 1851 roku właśnie w "Ostrym Kamieniu"i że był synem nauczyciela, który w 1872 roku pracował w Zielniewie koło Darłowa (Sellen). Zaddach w dniu 24 lutego 1872 zdał maturę przed królewską komisją, której przewodniczył królewski prowincjonalny radca szkolny dr Wehrmann i planował studia prawnicze.

W 1855 roku miejscowość "Ostry Kamień" wymieniona została obok Bruskowa, Bierkowa, Swołowa oraz Smołdzina – jako rejon w powiecie słupskim, gdzie w tym czasie intensywnie uprawiano i przetwarzano len. We wsi nie było dworu ani kościoła. Zamieszkiwali ją chłopi.

W 1864 roku były tu 24 domy mieszkalne, w których żyło 126 mieszkańców.

W 1875 roku na mocy rozporządzenia króla pruskiego (wydanego 31 lipca tego roku) zezwolono, aby kolonia Scharfenstein w tych częściach, które wcześniej należały do państwowego rewiru leśnego Swołowo lub dawnej Kwestury Domeny w Słupsku, zostały od nich odłączone i złączone z okręgiem gminnym Swołowo. Datę 31 lipca 1875 roku można uznać więc za pierwszy krok na drodze do powstania dzisiejszej wsi Krzemienica. Leśniczówka Scharfenstein wchodziła jednak już w obręb administracyjny Bruskowa Wielkiego. Jeszcze bardziej skomplikowana była przynależność mieszkańców wsi do parafii: część należała do kościoła w Bruskowie Wielkim, część – do kościoła w Możdżanowie, część – do kościoła w Pieszczu.

Jak podaje Karl-Heinz Pagel, wieś stała się w pełni samodzielna administracyjnie dopiero w XX wieku, dzięki temu, że osiedlało się tu coraz więcej rolników. Już w XIX wieku przez Krzemienicę przebiegała brukowana droga ze Słupska w stronę Możdżanowa, Postomina i Darłowa. W 1910 roku oddano do użytku linię kolejową Ustka – Sławno. Do najbliższej stacji Golęcino – Zaleskie było z Krzemienicy około 4 km. W 1939 roku działało tu 42 gospodarstw chłopskich i osiągały one wyniki ekonomiczne znacznie lepsze, niż wynosiła średnia powiatowa (podatek od czystego dochodu z hektara wynosił tu 8,7 marki, podczas gdy średnia w powiecie wynosiła 5,95).

W okresie międzywojennym w Krzemienicy była wiejska gospoda, którą prowadził niejaki Zessin, oraz... sklep kolonialny. Oznacza to, że jego właściciel Otto Schroeder sprzedawał tu m.in. czekoladę, kakao, cukier, importowane alkohole i tytonie. W 1932 roku nauczyciel Hugo Baedtke uczył tu w jednoklasowej szkole 35 dzieci, z których część przychodziła tu z Bruskowa Wielkiego.

Wojna nie wyrządziła we wsi większych zniszczeń. Armia radziecka zajęła Krzemienicę 8 marca 1945 roku bez walki. Miejscowość przepełniona była uchodźcami z Prus Wschodnich i Pomorza Gdańskiego. Polacy w sposób zorganizowany zaczęli się tu osiedlać od października tego roku. Większość Niemców została wysiedlona na Zachód w 1946 roku. Nie obyło się, niestety, bez tragicznych incydentów: niemiecki historyk podaje, że Polacy zabili w trakcie zajmowania gospodarstw niejakiego Reinholda Schulze. 65 mieszkańców Krzemienicy trafiło do RFN, a 74 – do NRD.